Εκδρομή του Συνδέσμου Λαγκιωτών στο Σούλι - Ζάλογγο

Διήμερη εκδρομή  διοργανώνει ο Σύνδεσμος Λαγκιωτών «Άγιος Νικόλαος», το Σάββατο 6 και την Κυριακή 7 Ιουνίου 2015 για τις ετήσιες εορταστικές εκδηλώσεις στο Σούλι.

Την τελευταία Κυριακή του Μαΐου (φέτος λόγω της εορτής του Αγίου Πνεύματος θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 7 Ιουνίου), ο Δήμος Σουλίου και η Περιφέρεια Ηπείρου, 

διοργανώνουν στο Σούλι εκδηλώσεις μνήμης των αγωνιστών του, της θυσίας των γυναικών του στα βουνά του Ζαλόγγου αλλά και της ανατίναξης του Κουγκίου. 



Μεταξύ των άλλων εκδηλώσεων γίνεται και αναπαράσταση της ανατίναξης με εντυπωσιακό πραγματικά τρόπο.


Το πρόγραμμα (της εκδρομής) έχει ως εξής:

ΣΑΒΒΑΤΟ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ

ΕΚΚΙΝΗΣΗ: 8:00 πμ από Καστοριά

                            8:20 πμ από Άργος

1. Επίσκεψη στο Μουσείο Κέρινων  Ομοιωμάτων ΒΡΕΛΛΗ

2. Άφιξη στο ξενοδοχείο PREVEZA BEACH. 

       Τακτοποιούμαστε και πάμε Πρέβεζα. (2ωρη στάση για μεσημεριανό)

3. Επίσκεψη στο Ζάλογγο.

4. Στη συνέχεια πάμε Παραμυθιά στο γλέντι (Προεόρτια εκδήλωση)

5. Επιστροφή στο ξενοδοχείο

ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΙΟΥΝΙΟΥ

1. Αναχώρηση από το ξενοδοχείο

2. Άφιξη στο Σούλι  10:00 πμ

3. Δοξολογία στον  ΑΓΙΟ ΔΟΝΑΤΟ

4. Αναπαράσταση πτώσης Σουλίου 

5. Επιστροφή στο ΒΟΥΛΕΥΤΗΡΙΟ και παρακολούθηση Παραδοσιακών Χορευτικών                 Συγκροτημάτων 

6. Κατάβαση στη ΓΛΥΚΗ στην Εμποροπανήγυρη  (Μεθεόρτια Εκδήλωση)

7. Επίσκεψη στο ΝΕΚΡΟΜΑΝΤΕΙΟ ΕΦΥΡΑΣ

8. Επιστροφή στην Καστοριά

Τιμή συμμετοχής κατ΄ άτομο 65 € (περιλαμβάνει μετακινήσεις, εισόδους σε μουσεία, ξενοδοχείο, ημιδιατροφή)

Προκαταβολή συμμετοχής 25 €



Δηλώσεις συμμετοχής - πληροφορίες:



Kalapoutis Tours:           24670 26845  &  24670 26855

Νάκου Δήμητρα:            6993 478 280

Ριζόπουλος Θανάσης:    6978 276 182



Σχετικά με τις εκδηλώσεις στο Σούλι, διαβάστε εδώ (+ βίντεο)

Φέτος (και) ΕΜΕΙΣ θα ανατινάξουμε το Κούγκι!!! Βίντεο

Τελικά μέσα έπεσαν όσοι είπαν ότι «θα το κάνουμε Κούγκι»!!!

 Πληροφορίες που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση αναφέρουν ότι το Κούγκι θα ανατιναχθεί στις 7 Ιουνίου! 

«Γερμανοί» του κ. Σόιμπλε, μεταμφιεσμένοι σε «Τουρκαλβανούς», θα επιχειρήσουν να καταλάβουν την κορυφή όπου ο καλόγερος της μικρής εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής θα βάλει φωτιά στα βαρέλια με το μπαρούτι και θα προκαλέσει «ολοκαύτωμα».



Το εάν στον ρόλο του Σαμουήλ θα εμφανιστεί ο εμβληματικός και λιπόσαρκος παπα-Λιας του Σουλίου ή κάποιος άλλος δεν έχει αποφασιστεί. Η δήμαρχος Σουλίου, Σταυρούλα Μπότση-Μπραΐμη, που οργανώνει τις εκδηλώσεις, πάντως το κρατάει, επί του παρόντος, επτασφράγιστο μυστικό.



Την πρώτη Κυριακή του Ιούνη φέτος (συνήθως πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή του Μάη), ενώπιον χιλιάδων προσκυνητών και παρουσία των Αρχών, θα ανατιναχθεί η εκκλησία στον βράχο του Κουγκίου, πράξη διά της οποίας θα κορυφωθούν οι εορταστικές εκδηλώσεις για την εποποιία του αγώνα των Σουλιωτών εναντίον του Αλή Πασά.



Κατά καιρούς έχουν παραστεί σε αυτήν Πρόεδροι της Δημοκρατίας, πρωθυπουργοί, υπουργοί και γιατί να μην είναι φέτος, λένε άνθρωποι της περιοχής, όποιος έχει ονειρευτεί το φλεγόμενο «Κούγκι» να είναι αυτός που θα δώσει από την εξέδρα των επισήμων το σύνθημα «πυρ» στον «ηγούμενο» για να ανάψει τον δαυλό και να πυρπολήσει το μπαρούτι;



Ούτως ή άλλως, το θέαμα θα είναι συναρπαστικό. Ο στρατός στήνει μπροστά στην πέτρινη εκκλησία στην κορυφή του απόκρημνου βράχου ένα χάρτινο ομοίωμά της, το οποίο παγιδεύει με εκρηκτικά. Οταν και οι τελευταίοι «Σουλιώτες» υπερασπιστές πέφτουν μαχόμενοι εναντίον των επιτιθέμενων «Τουρκαλβανών» –μεταμφιεσμένοι στρατιώτες– που εφορμούν για την κατάληψη της κορυφής, ο Βελή Γκέκας αξιώνει από τον Σαμουήλ με τη φράση «καλόγερε, τι καρτερείς κλεισμένος μες στο Κούγκι, πέντε νομάτοι σου ’μειναν κι αυτοί είναι λαβωμένοι» να εγκαταλείψει την εκκλησία.



Ο Σαμουήλ αποκρίνεται ζητώντας από τους Τούρκους να εισέλθουν στην αυλή της εκκλησίας για να τους παραδώσει τα βαρέλια με το μπαρούτι και τα εναπομείναντα πυρομαχικά και, όταν εκείνοι εισορμούν, βάζει φωτιά και τινάζονται τα πάντα στον αέρα. Κάπως έτσι έγιναν τα πράγματα στις 16 Δεκεμβρίου του 1903, με τους τελευταίους Σουλιώτες να πέφτουν ηρωικώς μαχόμενοι.



«Ταμπούρι» ορεινής γης



Και για όσους δεν γνωρίζουν: το Κούγκι δεν βρίσκεται μεταξύ Μυκόνου - Σαντορίνης - Γλυφάδας και Κολωνακίου, ούτε προσεγγίζεται με θηριώδη σκάφη. Αποτελεί αναπόσπαστο και το πιο ένδοξο «ταμπούρι» της άγριας ορεινής γης του ηρωικού Σουλίου, δύο ώρες δρόμο από την πόλη των Ιωαννίνων και άλλες τόσες από την Πρέβεζα. Για να φτάσει κανείς εκεί πρέπει να αντέχει στην ταλαιπωρία και να έχει εξασκηθεί στην οδήγηση-αναρρίχηση. Αγριο τοπίο, επιβλητικά βουνά, κατάφυτες χαράδρες με τις πύλες του Αδη και τον πεντακάθαρο Αχέροντα ανάμεσά τους να μαγνητίζουν χιλιάδες επισκέπτες από κάθε γωνιά της γης, και ένα ιστορικό φορτίο πολύ βαρύ για να εμπλέκεται σε καθημερινές πολιτικές οξύτητες, συνθέτουν τον, με την πρώτη ματιά, αφιλόξενο ορεινό όγκο στον οποίο γράφτηκαν μερικές από τις πιο ένδοξες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.



Οι απόγονοι



Μερικές εκατοντάδες απόγονοι των Σουλιωτών, διάσπαρτοι σε πέντε οικισμούς του οροπεδίου, δίνουν καθημερινά και με αξιοπρέπεια τη μάχη της επιβίωσης, εξασφαλίζοντας το εισόδημά τους από μια υποτυπώδη κτηνοτροφία, τις πενιχρές συντάξεις οι γηραιότεροι και κάποια εμβάσματα των ξενιτεμένων τους παιδιών.



Εκδρομή την ημέρα αυτή, στα ηρωικά αυτά χώματα, προγραμματίζει ο Σύνδεσμος Λαγκιωτών.



Περισσότερα τις επόμενες ημέρες



Απολαύστε βίντεο από τις μοναδικές αυτές εκδηλώσεις της αναπαράστασης του ολοκαυτώματος Σουλίου....

Η σωστή - επίσημη γραφή της ονομασίας του χωριού μας. Λάγγα ή Λάγκα;

ΛάγΓα ή ΛάγΚα;  



Πολλές συζητήσεις, πολλές γνώμες στο θέμα αυτό. (Είχαμε και παλιότερα γράψει σχετικά εδώ). 

Η επιμονή ορισμένων στο «γγ» και άλλων στο «γκ» μας οδήγησε να ψάξουμε λίγο μόλις καλύτερα. Και που αλλόυ θα ήταν καλύτερα από την Ε.Ε.Τ.Α.Α. (Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης).



Εκεί λοιπόν διαπιστώνουμε ότι η επίσημη τουλάχιστον γραφή είναι ΛάγΚα, σύμφωνα με το ΦΕΚ που βλέπετε παρακάτω στη φωτό. (Δείτε ολόκληρο το ΦΕΚ εδώ)



Ολόκληρος ο νόμος  που ''διορθώνει''  από γγ σε γκ εδώ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!!! ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

Η έκφραση «Χριστός ανέστη!» (Ο Χριστός αναστήθηκε!) αποτελεί τον περισσότερο διαδεδομένο χαιρετισμό μεταξύ των Ορθόδοξων Χριστιανών που λέγεται από το Πάσχα, δηλαδή την εορτή της Ανάστασης του Χριστού, και για σαράντα ημέρες, δηλαδή μέχρι την απόδοση του Πάσχα, την Τετάρτη της παραμονής του εορτασμού της εορτής της Αναλήψεως. 





Η έκφραση αυτή που προέρχεται από ευαγγελική ρήση, αποτελεί και την αρχή του γνωστότερου αναστάσιμου τροπαρίου που λέγεται κατά την ίδια περίοδο:

Χριστὸς Ἀνέστη ἐκ νεκρῶνθανάτῳ θάνατον πατήσαςκαὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος.

Ως χαιρετισμός αποδίδεται πάντα με χαρακτήρα ενθουσιώδη και με έντονη την εκδήλωση της ψυχικής ανάτασης. Σε ανταπάντηση της έκφρασης αυτής ανταποδίδεται η έκφραση «Αληθώς ανέστη!» (Στ' αλήθεια αναστήθηκε!).



Στη λαογραφία η έκφραση αυτή ανάγεται στα αναστάσιμα έθιμα που επαναλαμβάνεται με το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών, με το «φιλί της αγάπης», κ.α. αναστάσιμες εκδηλώσεις.

Προσευχή 

1. Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν,

θανάτῳ θάνατον πατήσας

καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι

ζωὴν χαρισάμενος.

2. Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι, 

προσκυνήσωμεν ἅγιον, Κύριον, 

Ἰησοῦν τὸν μόνον ἀναμάρτητον. 

Τὸν Σταυρόν σου Χριστὲ προσκυνοῦμεν 

καὶ τὴν ἁγίαν σου Ἀνάστασιν 

ὑμνοῦμεν καὶ δοξάζομεν· 

σὺ γὰρ εἶ Θεὸς ἡμῶν, 

ἐκτὸς σοῦ ἄλλον οὐκ οἴδαμεν, 

τὸ ὄνομά σου ὀνομάζομεν. 

Δεῦτε πάντες οἱ πιστοί, 

προσκυνήσωμεν τὴν τοῦ Χριστοῦ ἁγίαν ἀνάστασιν· 

ἰδοὺ γὰρ ἦλθε διὰ τοῦ Σταυροῦ 

χαρὰ ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ. 

Διὰ παντὸς εὐλογοῦντες τὸν Κύριον, 

ὑμνοῦμεν τὴν ἀνάστασιν αὐτοῦ· 

Σταυρὸν γὰρ ὑπομείνας δι᾿ ἡμᾶς, 

θανάτῳ θάνατον ὤλεσεν.

3. Ἀναστὰς ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τοῦ τάφου 

καθὼς προεῖπεν, 

ἔδωκεν ἡμῖν τὴν αἰώνιον ζωὴν 

καὶ μέγα ἔλεος.

Μετάφραση

1. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἀναστήθηκε ἀφοῦ κατέβηκε καὶ δίδαξε στοὺς νεκρούς,

καταπατώντας μὲ τὸν θάνατό του τὸν φυσικὸν καὶ τὸν πνευματικὸν θάνατον

καὶ σὲ ὅσους βρίσκονταν σὲ τάφους, εἴτε φυσικοὺς εἴτε πνευματικούς,

χάρισε ἔτσι τὴν ἀληθινὴ ζωή.

2. Ἀφοῦ εἴδαμε τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ,

ἂς προσκυνήσουμε τὸν ἅγιο καὶ Κύριο,

τὸν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ ποὺ εἶναι ὁ μόνος ἀναμάρτητος.

Τὴν Σταυρική Σου θυσία Χριστὲ προσκυνοῦμε

καὶ τὴν ἁγία σου Ἀνάσταση

ὑμνοῦμε καὶ δοξάζουμε·

διότι Ἐσὺ εἶσαι ὁ Θεός μας,

καὶ Θεὸ ἄλλον ἐκτὸς ἀπὸ Ἐσένα δὲν ἀναγνωρίζουμε κανένα,

καὶ μόνο τὸ ὄνομά Σου σημαίνει Θεὸς γιὰ ἑμᾶς.

Ἐλᾶτε ὅλοι οἱ πιστοί,

ἂς προσκυνήσουμε τὴν ἁγία ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ·

ἀφοῦ ἡ ἀνάστασή Του ποὺ ἔγινε μετὰ τὴν Σταυρική Του Θυσία,

ἔφερε μεγάλη χαρὰ ποὺ ἀπλώθηκε σὲ ὅλον τὸν κόσμο.

Παντοτινὰ θὰ εὐλογοῦμε τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου,

καὶ παντοτινὰ θὰ ὑμνοῦμε τὴν ἀνάστασή Του.

Διότι, ἐπειδὴ ὑπέμεινε Πάθη καὶ Σταυρό ἀπὸ ἑμᾶς γιὰ ἑμᾶς,

κατανίκησε κι ἔδιωξε τὸν θάνατο.

3. Μὲ τὴν ἀνάσταση Του ἀπὸ τὸν τάφον ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς

ὄπως εἶχε πεῖ πρὶν τὰ ἅγια πάθη Του,

μᾶς χάρισε τὴν ἀληθινὴ αἰώνια ζωή

καὶ τὸ μέγα ἔλεος τοῦ Θεοῦ στὶς ταπεινές μας ὑπάρξεις.

Μεγάλη Δευτέρα

Eἰς τὸν Πάγκαλον Ἰωσὴφ

Σώφρων Ἰωσήφ, δίκαιος κράτωρ ὤφθη,

Καὶ σιτοδότης, ὧ καλῶν θημωνία!

Ἕτεροι, εἰς τὴν ξηρανθεῖσαν Συκῆν

Τὴν Συναγωγήν, συκῆν Χριστός, Ἑβραίων,

Καρπῶν ἄμοιρον πνευματικῶν εἰκάζων,

Ἀρᾷ ξηραίνει, ἧς φύγωμεν τὸ πάθος.

Από τη σημερινή μέρα ξεκινούν τα άγια Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Τύπος του Κυρίου μας Ιησού είναι ο πάγκαλος Ιωσήφ που σήμερα επιτελούμε την ανάμνησή του (Γεν. 37 - 50).



Ήταν ο μικρότερος γιός του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του και αρχικά τον έρριξαν σ' ένα βαθύ λάκκο και εξαπάτησαν το πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο. Στη συνέχεια τον πούλησαν για τριάντα αργύρια σε εμπόρους, οι οποίοι τον ξαναπούλησαν στον αρχιμάργειρα του βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πετεφρή. Ο Ιωσήφ ήταν πανέμορφος και τον ερωτεύθηκε η γυναίκα του Πετεφρή, που θέλησε να τον παρασύρει σε ανήθικη πράξη βιαίως. Μόλις εκείνη έπιασε τον Ιωσήφ, εκείνος άφησε στα χέρια της το χιτώνα του και έφυγε. Εκείνη από το θυμό της τον συκοφάντησε στο σύζυγό της, ότι δήθεν αυτός επιτέθηκε εναντίον της με ανήθικους σκοπούς. Ο Πετεφρής την πίστευσε και φυλάκισε τον Ιωσήφ.



Κάποτε όμως ο Φαραώ, ο βασιλιάς της Αιγύπτου, είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε έναν εξηγητή. Με το φωτισμό του Θεού, μόνο ο Ιωσήφ μπόρεσε να το εξηγήσει. Ότι θα έλθουν στη χώρα του επτά χρόνια ευφορίας και επτά ακαρπίας και πείνας. Ενθουσιάσθηκε ο Φαραώ από τη σοφία του και τον έκανε γενικό άρχοντα, σαν πρωθυπουργό. Ο Ιωσήφ διαχειρίσθηκε άριστα την εξουσία και φρόντισε στα δύσκολα χρόνια της πείνας όλο το λαό. Με αφορμή τη διανομή του σιταριού, φανερώθηκαν τ' αδέλφια του που τον είχαν φθονήσει. Εκείνος δεν τους κράτησε κακία, αντίθετα τα προσκάλεσε μόνιμα στην Αίγυπτο μαζί με τους γονείς.



Αυτός λοιπόν αποτελεί προεικόνηση του Χριστού, διότι και Αυτός, αγαπητός γιός του Πατέρα, φθονήθηκε από τους ομοφύλους Του Ιουδαίους, πουλήθηκε από το μαθητή Του για τριάντα αργύρια και κλείσθηκε στο σκοτεινό λάκκο, τον τάφο.



Επίσης, σήμερα μνημονεύουμε και τη άκαρπο συκή, την οποία καταράσθηκε ο Κύριος και ξεράθηκε αμέσως Ματθ. 21:19, Μαρκ. 11:13). Συμβολίζει τόσο τη Συναγωγή των Εβραίων, η οποία δεν είχε πνευματικούς καρπούς, όσο και κάθε άνθρωπο που στερείται πνευματικών καρπών, αρετών. Έδειξε ο Κύριος τη δύναμή Του στο άψυχο δένδρο και ποτέ πάνω σε άνθρωπο, για να δείξει ότι δεν έχει μόνο δύναμη να ευεργετεί, αλλά και να τιμωρεί.



Ο ευαγγελιστής Μάρκος αναφέρει πως την ώρα που ο Κύριος επιτίμησε τη συκή και ξηράθηκε, κατέπεσαν αμέσως τα καταπράσινα φύλλα της και την επόμενη μέρα ξεράθηκε και η ρίζα της (Μαρκ. 11:21). Οι μαθητές έκθαμβοι από το θαύμα αυτό δεν ζητούσαν να μάθουν την βαθύτερη έννοιά του, αλλά είχαν την απορία «πως παραχρήμα εξηράνθη η συκή;» (Ματθ. 21:20). Πρώτη φορά είχαν δει τιμωρία της άψυχης φύσεως.



Ο Κύριος παίρνοντας αφορμή από την απορία των μαθητών, χωρίς να εξηγήσει την συμβολική σημασία του θαύματος, τους δίδαξε για τη μεγάλη δύναμη της πίστεως, η οποία όταν συνοδεύεται από εσωτερική θέρμη και χωρίς τον παραμικρό δισταγμό μπορεί να κατορθώσει αφάνταστα πράγματα. Τους είπε: «Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε, οὐ μόνον τὸ τῆς συκῆς ποιήσετε, ἀλλὰ κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε, ἂρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, γενήσεται·» (Ματθ. 21:21). Αυτή την πίστη θέλει η Εκκλησία μας να μεταδώσει και σε μας.



Η υμνογραφία αναφέρεται σήμερα στα δύο παραπάνω θέματα, αλλά και επί πλέον στο θέμα της πορείας του Κυρίου προς το Πάθος. Από το τροπάριο: «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται...» οι ακολουθίες της Μ. Δευτέρας έως Τετάρτης λέγονται και «Ακολουθίες του Νυμφίου».





Ἀπολυτίκιον

Ἦχος πλ. δ'.

Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός, καὶ μακάριος ὁ δοῦλος, ὃν εὑρήσει γρηγοροῦντα, ἀνάξιος δὲ πάλιν, ὃν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μὴ τῷ ὕπνῳ κατενεχθής, ἵνα μῄ τῷ θανάτῳ παραδοθῇς, καὶ τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθῇς, ἀλλὰ ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός, διὰ τῆς Θεοτόκου ἐλέησον ἡμᾶς.



(Μετάφραση Ανδρέας Θεοδώρου)

Να, ὁ Νυμφίος ἔρχεται στὸ μέσο τῆς νύχτας, κι εὐτυχισμένος θὰ εἶναι ὁ δοῦλος ποὺ θὰ τὸν βρεῖ (ὁ Νυμφίος) ξάγρυπνο νὰ τὸν περιμένει· ἀνάξιος ὅμως πάλι θὰ εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ θὰ τὸν βρεῖ ράθυμο καὶ ἀπροετοίμαστο. Βλέπε, λοιπόν, ψυχή μου νὰ μὴ βυθιστεῖς στὸν πνευματικὸ ὕπνο, γιὰ νὰ μὴν παραδοθεῖς στὸ θάνατο (τῆς ἁμαρτίας) καὶ νὰ μείνεις ἔξω τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ ἀνάνηψε κράζοντας· Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος εἶσαι ἐσὺ ὁ Θεὸς· σῶσε μας διὰ τῆς προστασίας τῶν ἐπουρανίων ἀσωμάτων δυνάμεων (τῶν Ἀγγέλων).



Κοντάκιον

Ἦχος πλ. δ'. Ὡς ἀπαρχὰς.

Ὁ Ἰακὼβ ὠδύρετο, τοῦ Ἰωσὴφ τὴν στέρησιν, καὶ ὁ γενναῖος ἐκάθητο ἅρματι, ὡς βασιλεὺς τιμώμενος· τῆς Αἰγυπτίας γὰρ τότε ταῖς ἡδοναῖς μὴ δουλεύσας, ἀντεδοξάζετο παρὰ τοῦ βλέποντος τὰς τῶν ἀνθρώπων καρδίας, καὶ νέμοντος στέφος ἄφθαρτον.



Κάθισμα

Ἦχος α'. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.

Τὰ Πάθη τὰ σεπτά, ἡ παροῦσα ἡμέρα, ὡς φῶτα σωστικά, ἀνατέλλει τῷ Κόσμῳ· Χριστὸς γὰρ ἐπείγεται, τοῦ παθεῖν ἀγαθότητι, ὁ τὰ σύμπαντα, ἐν τῇ δρακὶ περιέχων, καταδέχεται, ἀναρτηθῆναι ἐν ξύλῳ, τοῦ σῶσαι τὸν ἄνθρωπον.



(Μετάφραση Ανδρέας Θεοδώρου)

Τὰ πάθη (τοῦ Κυρίου) τὰ σεπτὰ ἡ παροῦσα ἡμέρα (ἡ Μ. Δευτέρα) προβάλλει μὲ λαμπρότητα στὸν κόσμο σὰν φῶτα σωτήρια καὶ λυτρωτικά. Διότι ὁ Χριστὸς σπεύδει πρόθυμα νὰ ὑποστεῖ τὸ πάθος ἀπὸ ἀγαθότητα. Αὐτός, ποὺ περικλείει τὰ σύμπαντα στὴν παλάμη του, καταδέχεται νὰ κρεμαστεῖ στὸ ξύλο γιὰ νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπο.



Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος α'. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.

Ἀόρατε Κριτά, ἐν σαρκὶ πῶς ὠράθης, καὶ ἔρχῃ ὑπ' ἀνδρῶν, παρανόμων κτανθῆναι; ἡμῶν τὸ κατάκριμα, κατακρίνων τῷ πάθει σου. Ὅθεν αἴνεσιν, μεγαλωσύνην καὶ δόξαν, ἀναπέμποντες, τῇ ἐξουσίᾳ σου Λόγε, συμφώνως προσφέρομεν.



Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος πλ. δ'. Τὴν Σοφίαν, καὶ Λόγον.

Τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου τὰς ἀπαρχάς, ἡ παροῦσα ἡμέρα λαμπροφορεῖ. Δεῦτε οὖν φιλέορτοι, ὑπαντήσωμεν ᾄσμασιν· ὁ γὰρ Κτίστης ἔρχεται, σταυρὸν καταδέξασθαι, ἐτασμούς καὶ μάστιγας, Πιλάτῳ κρινόμενος· ὅθεν καὶ ἐκ δούλου ῥαπισθεὶς ἐπὶ κόρης· τὰ πάντα προσίεται, ἵνα σώσῃ τὸν ἄνθρωπον. Διὰ τοῦτο βοήσωμεν· Φιλάνθρωπε Χριστὲ ὁ Θεός, τῶν πταισμάτων δώρησαι τὴν ἄφεσιν, τοῖς προσκυνοῦσιν ἐν πίστει, τὰ ἄχραντα Πάθη σου.



(Μετάφραση Ανδρέας Θεοδώρου)

Τὴν ἔναρξη τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου ἡ σημερινὴ ἡμέρα προβάλλει μὲ λαμπρότητα. Ἐλᾶτε, λοιπόν, ὅσοι ἀγαπᾶτε τὶς γιορτές, νὰ προϋπαντήσουμε μὲ ᾄσματα (τὸν Κύριο). Διότι ὁ Κτίστης τῶν ἁπάντων ἔρχεται νὰ ὑποστεῖ τὸ σταυρικὸ θάνατο, νὰ ἀνακριθεῖ (σὰν κακοῦργος) καὶ νὰ μαστιγωθεῖ, δικαζόμενος ἀπὸ τὸν Πιλᾶτο. Ἔτσι, δεχτεῖς ράπισμα στὸ πρόσωπο ἀπὸ δοῦλο, ὅλα τὰ ὑπομένει γιὰ νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπο. Γιαυτὸ ἂς φωνάξουμε· φιλάνθρωπε Χριστὲ ὁ Θεός, χάρισε τὴν ἄφεση τῶν πταισμάτων σ' αὐτοὺς ποὺ μὲ πίστη προσκυνοῦν τὰ ἄχραντα πάθη σου.



Ὁ Οἶκος

Ἐπὶ τῷ ὀδυρμῷ νῦν προσθήσωμεν ὀδυρμόν, καὶ ἐκχέωμεν δάκρυα, μετὰ τοῦ Ἰακὼβ συγκοπτόμενοι, Ἰωσὴφ τὸν ἀοίδιμον καὶ σώφρονα, τὸν δουλωθέντα μὲν τῷ σώματι, τὴν ψυχὴν δὲ ἀδούλωτον συντηροῦντα, καὶ Αἰγύπτου παντὸς κυριεύσαντα. Ὁ Θεὸς γὰρ παρέχει τοῖς δούλοις αὐτοῦ, στέφος ἄφθαρτον.

Οπτικοακουστικό Υλικό

Ιδού ο Νυμφίος έρχεται....

Άγιον Όρος • Μεγάλη Δευτέρα

Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΝΥΜΦΙΟΥ ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΕΣΠΕΡΑΣ

saint.gr

Τι γιορτάζουμε σήμερα Κυριακή των Βαΐων- Φωτογραφίες από τον σημερινό εκκλησιασμό στη Λάγκα

Την Κυριακή των Βαΐων ο λαός μας τη γιορτάζει με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Σύμφωνα με το χριστιανικό εορτολόγιο καθιερώθηκε να ονομάζεται Κυριακή των Βαΐων, ή Κυριακή του Λαζάρου, ή Κυριακή Βαϊοφόρος, η προηγούμενη Κυριακή της εορτής της Ανάστασης.

Από την Κυριακή των Βαΐων αρχίζει ουσιαστικά η λεγόμενη Μεγάλη Εβδομάδα ήΕβδομάδα των Παθών. Κατά την ημέρα αυτή εορτάζεται η ανάμνηση της θριαμβικής εισόδου του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα όπου, κατά τους συγγραφείς των Ιερών Ευαγγελίων, οι Ιουδαίοι τον υποδέχθηκαν κρατώντας βάια ή βάγια (κλάδους φοινίκων) και απλώνοντας στο έδαφος τα φορέματά τους ζητωκραύγαζαν «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».

Κατά τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού η εορτή της ανάμνησης αυτής τελούταν μαζί με την ανάσταση του Λαζάρου. Αργότερα η δεύτερη, η ανάσταση του Λαζάρου, μετατέθηκε κατά μία ημέρα πριν, το λεγόμενο Σάββατο του Λαζάρου.

Σήμερα η Κυριακή αυτή, τόσο στην Ανατολική όσο και στη Δυτική Εκκλησία, θεωρείται ως η αρχή των Αγίων Παθών. Αρχικά, η κατάλυση ψαριών, λαδιού και κρασιού την ημέρα αυτή, θεωρήθηκαν ασυμβίβαστα προς την ιερότητα της Μεγάλης Εβδομάδας και της ακολουθούμενης νηστείας, (Μεγάλη Τεσσαρακοστή). Όμως, όλα αυτά για το χαρμόσυνο χαρακτήρα της ημέρας προσαρμόστικαν ανάλογα.

Η παραπάνω ανάμνηση τιμάται ιδιαίτερα με εξέχουσα υμνολογία και μεγαλοπρεπή λειτουργία, στο τέλος της οποίας διανέμονται βάγια που έχουν προηγουμένως ευλογηθεί κατά την ακολουθία του όρθρου.

Σημειώνεται ότι στις πρώτες εκκλησίες, εορταζόταν η μνήμη αυτή με αναπαράσταση του γεγονότος.

Ιεροσόλυμα

Συγκεκριμένα στους Αγίους Τόπους κατά τον 4ο αιώνα, ο επίσκοπος ξεκινώντας με πομπή από το Όρος των Ελαιών εισερχόταν στα Ιεροσόλυμα επί «πώλου όνου»περιστοιχιζόμενος από τον κλήρο, ενώ οι πιστοί προπορευόταν κρατώντας κλάδους φοινίκων.

Βυζάντιο

Στους δε Βυζαντινούς χρόνους τελούνταν ο λεγόμενος «περίπατος του Αυτοκράτορα». Η πομπή ξεκινούσε από τα ανάκτορα και ο αυτοκράτορας συμμετείχε ο αυτοκράτορας κρατώντας την εικόνα του Χριστού, πλαισιωμένος από το ιερατείο. Η πομπή κατέληγε στην Αγιά Σοφιά. Της αυτοκρατορικής αυτής πομπής προηγούνταν ο λαμπαδάριος ο οποίος έψελνε «Εξέλθατε έθνη και θεάσασθε σήμερον τον βασιλέα των ουρανών…».

Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Βαλσαμώνα στο τέλος της εορτής αυτής ο μεν Αυτοκράτορας διένειμε ιδιόχειρα βάγια και σταυρούς, ο δε Πατριάρχης κεριά για την Μεγάλη Εβδομάδα.

Ρωσία - Μόσχα

Το βυζαντινό αυτό έθιμο παρέλαβαν και τηρούσαν με ευλάβεια και οι Τσάροι της Ρωσίαςτους οποίους ακολουθούσε ο κλήρος ξεκινώντας από το Κρεμλίνο και καταλήγοντας στο Μητροπολιτικό Ναό.

 

Από wikipedia. Κυριακή των Βαΐων στη Μόσχα με συμμετοχή του Τσάρου Αλέξανδρου Β'. (πίνακας του V. Greg. Schwarz, 1865).

Ελλάδα

Στην Ελλάδα αντ΄ αυτών διατηρείται μόνο η διανομή των βαγιών από τους ιερουργούς των εκκλησιών.

Κατά το Μεσαίωνα στη Δυτική Εκκλησία υπήρξε ένα περίεργο έθιμο όπου μέσα στην εκκλησία περιαγόταν όνος επί του οποίου φερόταν ομοίωμα του Χριστού.

Η Νηστεία της ημέρας

Αναφορικά με τη νηστεία της ημέρας αυτής, υπάρχει μια διαφοροποίηση στο ζήτημα του αν καταλύεται ψάρι ή όχι. Η γνώμη του Θεόδωρου του Στουδίτη είναι ότι την Κυριακή των Βαΐων «τρώγεται ψάρι», επειδή θεωρείται Δεσποτική εορτή. Για τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη μόνο μία ημέρα της Μεγάλης Σαρακοστής τρώγεται ψάρι δηλαδή, την ημέρα του Ευαγγελισμού. Είναι χαρακτηριστική η θέση των Aποστολικών εντολών όταν λένε:, «Μετά από αυτές (δηλαδή τις εορτές των Χριστουγέννων και τωνΘεοφανείων), να τηρείται τη νηστεία της Τεσσαρακοστής, η οποία περιλαμβάνει ανάμνηση της ζωής του Κυρίου και της νομοθεσίας. Να κρατιέται αυτή η νηστεία πριν από το Πάσχα, αρχίζοντας από τη Δευτέρα και συμπληρούμενη την Παρασκευή. Μετά από αυτές αφού σταματήσετε τη νηστεία, να αρχίζετε την Αγία εβδομάδα του Πάσχα, νηστεύοντες κατ΄αυτήν όλοι με φόβο...» Είναι ενδεικτικοί οι όροι ΄΄αφού σταματήσετε τη νηστεία΄΄ και ΄΄να αρχίζετε΄΄, οι οποίες δείχνουν ότι μια νηστεία τελειώνει και μία άλλη αρχίζει. Αυτή που τελειώνει είναι η νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής και αυτή που αρχίζει είναι η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας. άρα η εορτή αυτή βρίσκεται ανεξάρτητα ανάμεσα σε δύο νηστείες. Η θέση της λοιπόν δίνει το δικαίωμα να ομιλούν περί καταλύσεως κατ΄αυτήν την ημέρα ψαριού ή ακόμα και αυγού.

Υμνολογία

Η Ελληνορθόδοξη Χριστιανική Υμνολογία, ειδικά για την Κυριακή των Βαΐων, περιλαμβάνει τρία θριαμβικά αναστάσιμα απολυτίκια και ένα κοντάκιο της ημέρας.1ο

Απολυτίκιο Α¨ (Ήχος α΄)

Την κοινήν ανάστασιν προ του σου πάθους πιστούμενος,
εκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον, Χριστέ ο Θεός
όθεν και ημείς ως οι παίδες, τα της νίκης σύμβολα φέροντες,
σοι τω νικητή του θανάτου βοώμεν. Ωσαννά εν τοις υψίστοις,
ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου

Απολυτίκιο Β΄ (Ήχος δ΄)

Συσταφέντες σοι δια του βαπτίσματος, Χριστέ ο Θεός ημών
της αθανάτου ζωής ηξιώθημεν τη Αναστάσει σου
και ανυμνούντες κράζομεν: Ωσαννά εν τοις υψίστοις,
ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου.

Απολυτίκιο Γ΄ (Ήχος πλάγιος του Β΄)

Μετά κλάδων υμνήσαντες πρότερον
μετά ξύλων συνέλαβον ύστερον
οι αγνώμονες Χριστόν, Ιουδαίοι τον Θεόν.
Ημείς δε πίστει αμεταθέτω,
αεί τιμώντες ως ευεργέτην,
δια παντός βοήσωμεν αυτώ.
Ευλογημένος ει ο ερχόμενος
τον Αδάμ ανακαλέσασθαι.

Κοντάκιο (αυτόμελο)*, (Ήχος πλάγιος του Β΄)
Τω θρόνω εν ουρανώ,
τω πώλω επί της γης
εποχούμενος Χριστέ ο Θεός.
Των αγγέλων την αίνεσιν
και των παίδων ανύμνησιν
προσεδέξω βοώντος σοι,
Ευλογημένος ει ο ερχόμενος,
τον Αδάμ ανακαλέσασθαι.

(*)αυτόμελο = ψάλλεται με δική του μουσικότητα, κατ΄ ίδιο μέλος)

Η Κυριακή των Βαΐων στην πραγματικότητα δεν συναριθμείται στη Μεγάλη Εβδομάδα, δεδομένου ότι κατά τον Χριστιανισμό πρώτη ημέρα της Εβδομάδας είναι η Δευτέρα. Καθιερώθηκε όμως να συναριθμείται λατρευτικά, από το γεγονός ότι στις ορθόδοξες εκκλησίες, κατά τον εσπερινό της Κυριακής αυτής, τελείται η ακολουθία του Νυμφίου, αν και ανάγεται στον όρθρο της Μεγάλης Δευτέρας.

Θράκη - Βαγιοχτυπήματα

Την Κυριακή των Βαΐων στη Θράκη όπως και σε άλλα μέρη της πατρίδας μας συνηθίζονται τα «βαγιοχτυπήματα». Οι γυναίκες χτυπούν με βάγια τις έγκυες για να λευτερωθούν πιο εύκολα . Ο λαός αποδίδει γονιμοποιό δύναμη στα βάγια. Επίσης σε άλλα χωριά της Θράκης τα κορίτσια έκαναν στεφάνια από βάγια, που τους έδινε ο παπάς στην εκκλησία, και τα έριχναν στο ρέμα. Όποιας το στεφάνι έφτανε πρώτο στη ρεματιά φίλευε τις υπόλοιπες στο σπίτι της και διασκέδαζαν με χορό και τραγούδια.

Τήνος - την Κυριακή των Βαΐων

Στην Τήνο, τα παιδιά τριγύριζαν στους δρόμους κρατώντας μαζί με το στεφάνι τους την«αργινάρα», μια ξύλινη ή και σιδερένια ροκάνα που τη στριφογύριζαν με δύναμη. Όταν έφταναν στη θάλασσα πετούσαν στο στεφάνι στο νερό.

Λέσβος - Κυριακή των Βαΐων

Την Κυριακή των Βαΐων , στη Λέσβο τα παιδιά, μετά την εκκλησία, στόλιζαν ένα δεμάτι από κλαδιά δάφνης με κόκκινα ή πράσινα κομματάκια από ύφασμα, κρεμούσαν κι ένα κουδούνι και καθώς πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι ψάλλοντας και λέγοντας εξορκισμούς για τους ψύλλους και τα ποντίκια, έδιναν και ένα κλαράκι δάφνης στη νοικοκυρά, η οποία τα κερνούσε κάτι.

laografika.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ ΣΤΗ ΛΑΓΚΑ

σήμερα 5 Απριλίου  2015

(φωτογραφίες - κείμενο της Μ. Παπαϊωάννου)

Ευχές Συνδέσμου για το Άγιο Πάσχα

Σάββατο του Λαζάρου...

Θρηνεῖς Ἰησοῦ, τοῦτο θνητῆς οὐσίας.Ζωοῖς φίλον σου, τοῦτο θείας Ἰσχύος.

Αυτό το Σάββατο τιμάμε την υπό του Χριστού Ανάσταση του φίλου Του Λαζάρου.

Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Χριστού και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία τον φιλοξένησαν πολλές φορές (Λουκ.ι΄, 38-40, Ιωαν.ιβ΄, 1-3) στη Βηθανία κοντά στα Ιεροσόλυμα. Λίγες μέρες πρό του πάθους του Κυρίου ασθένησε ο Λάζαρος και οι αδελφές του ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού που τότε ήταν στη Γαλιλαία να τον επισκεφθεί. Ο Κύριος όμως επίτηδες καθυστέρησε μέχρι που πέθανε ο Λάζαρος, οπότε είπε στους μαθητές του πάμε τώρα να τον ξυπνήσω. Όταν έφθασε στη Βηθανία παρηγόρησε τις αδελφές του Λάζαρου που ήταν πεθαμένος τέσσερις μέρες και ζήτησε να δει το τάφο του.

Όταν έφθασε στο μνημείο, δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: Λάζαρε, βγές έξω. Αμέσως βγήκε έξω τυλιγμένος με τα σάβανα ο τετραήμερος νεκρός μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε και ο Ιησούς ζήτησε να του λύσουν τα σάβανα και να πάει σπίτι του. (Ιωαν. ια΄,44)

Η αρχαία παράδοση λέγει ότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια. Τελείωσε το επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».

Το έτος 890μ.Χ. μετακομίσθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα ιδιόμελα στον εσπερινό του Λαζάρου: Κύριε, Λαζάρου θέλων τάφον ιδείν, κλπ

Χαρακτηριστικό της μετέπειτας ζωής του Λαζάρου λέγει η παράδοση, ήταν ότι δεν γέλασε ποτέ παρά μια φορά μόνο όταν είδε κάποιο να κλέβει μια γλάστρα και είπε την εξής φράση: Το ένα χώμα κλέβει το άλλο.

Η Ανάσταση του Λαζάρου επέτεινε το μίσος των Εβραίων που μόλις την έμαθαν ζήτησαν να σκοτώσουν τον Λάζαρο και το Χριστό.

Αυτή τη μέρα δεν γίνονται μνημόσυνα με κόλλυβα, σε ανάγκη μόνο απλό Τρισάγιο.

Ἀπολυτίκιον

Θέλοντας Χριστέ και Θεέ μας να δείξεις, προ της σταυρικής Σου Θυσίας, ότι είναι βέβαιο πράγμα η ανάσταση όλων των νεκρών, ανέστησες εκ νεκρών τον Λάζαρον. Για τούτο και εμείς, μιμούμενοι τα παιδιά που σε υποδέχθηκαν κατά την είσοδό Σου στην Ιερουσαλήμ, κρατούμε στα χέρια μας τα σύμβολα της νίκης, τα βάϊα και βοώμε προς Εσένα, τον νικητή του θανάτου: Βοήθησέ μας και σώσε μας, Συ που ως Θεός κατοικείς στα ύψιστα μέρη του ουρανού, ας είσαι ευλογημένος Συ, που έρχεσαι απεσταλμένος από τον Κύριο!

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον  

Ἦχος α’.

Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον Χριστὲ ὁ Θεός· ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὠσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.

Κοντάκιον

Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.

Ἡ πάντων χαρά, Χριστὸς ἡ ἀλήθεια, τὸ φῶς ἡ ζωή, τοῦ κόσμου ἡ ἀνάστασις, τοῖς ἐν γῇ πεφανέρωται, τῇ αὐτοῦ ἀγαθότητι, καὶ γέγονε τύπος τῆς Ἀναστάσεως, τοῖς πᾶσι παρέχων θείαν ἄφεσιν.

Ὁ Οἶκος

Τοῖς Μαθηταῖς ὁ Κτίστης τῶν ὅλων, προηγόρευσε λέγων· Ἀδελφοὶ καὶ γνωστοί, ἡμῶν ὁ φίλος κεκοίμηται, τούτοις προλέγων καὶ ἐκδιδάσκων, ὅτι πάντα γινώσκεις ὡς Κτίστης πάντων· ἄγωμεν οὖν πορευθῶμεν, καὶ ἴδωμεν ξένην ταφήν, καὶ θρῆνον τὸν τῆς Μαρίας, καὶ τὸν τάφον Λαζάρου ὀψώμεθα· ἐκεῖ γὰρ μέλλω θαυματουργεῖν, ἐκτελῶν τοῦ Σταυροῦ τὰ προοίμια, καὶ πᾶσι παρέχων θείαν ἄφεσιν. 

Μεγαλυνάριον

Ἤγειρας Σωτήρ μου ἐκ τῶν νεκρῶν, Λάζαρον σὸν φίλον, τετραήμερον ὡς Θεός· ὅθεν Ἰουδαίων, ἐξέστησαν οἱ δῆμοι, τῆς δόξης σου Σωτήρ μου, τὸ μεγαλούργημα.

Τα έθιμα για το Σάββατο του Λαζάρου

Η σημερινή μέρα θεωρείται ως η μέρα του θανάτου και της ζωής. Σε κάποια χωριά μάλιστα οι αγρότες τα παλιά χρόνια δε μάζευαν τη σοδιά τους γιατί φοβούναν ότι οι καρποί της γης φέρουν το θάνατο μέσα τους. O Λάζαρος ήταν ανέκαθεν μια μορφή που ενέπνεε σεβασμό αλλά και δέος στον απλό κόσμο. Γι’ αυτό και ο Λάζαρος εορταζόταν παντού. Παλιότερα μάλιστα οι εκδηλώσεις εορτασμού ήταν πολλές και ποικίλες, ωστόσο σήμερα έχουν λησμονηθεί ως επί το πλείστον. Για παράδειγμα, τα κάλαντα του Λαζάρου τραγουδιούνται πλέον σε ελάχιστες περιοχές, ενώ παλιότερα ήταν από τα πιο ζωντανά έθιμα και έδιναν ιδιαίτερο τόνο στις μικρές κοινωνίες των χωριών μας. 

Κάλαντα

Τα κάλαντα του Λαζάρου ήταν σχεδόν αποκλειστικά γυναικεία και τα τραγουδούσαν κοπέλες διαφόρων ηλικιών, ακόμα και κορίτσια τις παντρειάς που ονομάζονταν "Λαζαρίνες". Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια έξω από τα χωριά για να μαζέψουν λουλούδια, που με αυτά θα στόλιζαν το καλαθάκι τους την άλλη μέρα ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες φορώντας ειδική στολή. Γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το Λάζαρο και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αβγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα. 

«Πες μας Λάζαρε τι είδες

εις τον Άδη που επήγες.

Είδα φόβους, είδα τρόμους,

είδα βάσανα και πόνους.

Δώστε μου λίγο νεράκι

να ξεπλύνω το φαρμάκι,

της καρδούλας μου το λέω

και μοιρολογώ και κλαίω.

Του χρόνου πάλι να 'ρθουμε,

με υγεία να σας βρούμε,

και ο νοικοκύρης του σπιτιού

χρόνια πολλά να ζήσει,

να ζήσει χρόνια εκατό

και να τα ξεπεράσει».

Σε πολύ λίγες περιοχές της χώρας τραγουδιούνται σήμερα τα Λαζαριάτικα κάλαντα. Τα λόγια του τραγουδιού άλλοτε αναφέρονται στην ανάσταση του Λαζάρου και είναι συνήθως μέτρια στιχουργήματα και άλλοτε πάλι αποτελούν παινέματα προσώπων που αγγίζουν τα όρια υψηλής ποιητικής δημιουργίας. 

Έθιμα του Λαζάρου

Σήμερα ο λαός γιορτάζει ουσιαστικά την πρώτη Λαμπρή, την "Έγερση" του φίλου του Χριστού, του "αγέλαστου" Λάζαρου. Ο φόβος και ο τρόμος του για όσα γνώρισε στον άλλο κόσμο άφησαν τόσο βαθιά σημάδια στην ψυχή του Λάζαρου που, λέει η παράδοση, μετά την Ανάστασή του δε γέλασε παρά μόνο μια φορά: Είδε κάποιον χωρικό στο παζάρι να κλέβει μια στάμνα και να φεύγει κρυφά. «Βρε τον ταλαίπωρο», είπε. «Για ιδές τον πώς φεύγει με το κλεμμένο σταμνί. Ξεχνάει ότι κι αυτός είναι ένα κομμάτι χώμα, όπως και το σταμνί. Το 'να χώμα κλέβει τ' άλλο. Μα δεν είναι να γελούν οι πικραμένοι;», και χαμογέλασε. 

Τα "λαζαρικά" από τόπο σε τόπο έχουν πολλές παραλλαγές. Στην Κρήτη έκαναν οι κοπελιές έναν ξύλινο σταυρό και τον στόλιζαν με λεμονανθούς και αγριόχορτα με κόκκινα λουλούδια, τις μαχαιρίδες. Για την ψυχή του Λάζαρου οι γυναίκες ζύμωναν ανήμερα το πρωί ειδικά κουλούρια, στα οποία έδιναν το σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου, όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες. Όσα παιδιά είχε η οικογένεια τόσους "Λαζάρηδες" έπλαθαν και στη θέση των ματιών έβαζαν δυο γαρίφαλα. 

Οπτικοακουστικό Υλικό

Ακούστε το απολυτίκιο!

Αγιογραφίες / Φωτογραφίες

Η έγερση του Λαζάρου - 1546 μ.Χ. - Mονή Σταυρονικήτα, Άγιον Όρος (Κρητική σχολή, Θεοφάνης ο Kρής)	Η έγερση του Λαζάρου - 15ος - 16ος αι. μ.Χ. - Πρωτάτο, Άγιον Όρος	Η έγερση του Λαζάρου
Η έγερση του Λαζάρου - Νικόλαος Παπαδόπουλος	Ανάσταση του Λαζάρου	Ανάσταση του Λαζάρου - Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής, Λαρίσης (www.panagialarisis.gr)
Η έγερση του δικαίου Λαζάρου. 16ος αι. Ι.Ναός Ευαγγελισμού, Βερατίου Αλβανίας	Ανάσταση του Λαζάρου - Ησυχαστήριο «Παναγία των Βρυούλων»	Ανάσταση του Λαζάρου
Ανάσταση του Λαζάρου	Άγιος Λάζαρος	Άγιος Λάζαρος

Πηγές:

saint.gr

neakriti.gr